سختی سنج پرتابل راکول و برینل

سختی‌سنج های پرتابل راکول و برینل به روش استاتیک :

اندازه گیری سختی فلزات در مقیاس راکول و برینل به صورت مستقیم با استفاده از دستگاه های پرتابل با دقت بالا.

دستگاههای ‌سختی سنج پرتابل که همینک در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند همگی از نوع دینامیک هستند و بر اساس روش Leeb طراحی شده اند. این دستگاه ها برای قطعات بزرگ مثل قطعات ریختگی بسیار مناسب می‌باشند ولی استفاده از آنها برای قطعات کوچک و یا نازک امکان پذیر نمی‌باشد .این تجهیزات جدید امکان تست قطعات از جمله قطعات کوچک یا نازک را به روش استاتیک امکان پذیر ساخته است .

تجهیزات فوق برای رنج وسیعی از مواد فلزی سخت و نرم کاربرد دارد.

     

 

سختی سنج راکول و برینل ابزارهایی هستند که برای اندازه‌گیری سختی فلزات، در محیط‌های مختلف به کار می‌روند. هر دو روش راکول و برینل از روش‌های شناخته‌شده و متداول در اندازه‌گیری سختی هستند، اما اصول کار آنها متفاوت است.

سختی‌سنج پرتابل راکول (Rockwell Portable Hardness Tester):

اصول کار: سختی‌سنج راکول بر اساس اندازه‌گیری عمق نفوذ یک فرورونده (Indenter) به سطح ماده تحت بار مشخص عمل می‌کند. در این روش، از یک فرورونده به شکل کره‌ای یا مخروطی (معمولاً از جنس الماس یا فولاد سخت) استفاده می‌شود.

1. مرحله اولیه: یک بار کوچک (معمولاً 10 کیلوگرم) به فرورونده اعمال می‌شود تا آن را به سطح ماده وارد کند.
2. بار اصلی: سپس یک بار اصلی (معمولاً 60، 100 یا 150 کیلوگرم) به مدت مشخصی به ماده اعمال می‌شود.
3. برداشت بار: پس از اعمال بار اصلی، آن را برمی‌دارند و عمق نفوذ فرورونده اندازه‌گیری می‌شود.
4. محاسبه سختی: سختی راکول بر اساس اختلاف بین عمق نفوذ فرورونده تحت بار اولیه و بار اصلی محاسبه می‌شود. این عدد به عنوان HR (Hardness Rockwell)  با حروف اضافی نشان‌دهنده مقیاس مورد استفاده مانند HRC ، HRB ، HRA  نمایش داده می‌شود.

 

ویژگی‌ها و مزایا:

• کاربرد آسان و سریع: اندازه‌گیری سختی راکول سریع و بدون نیاز به آماده‌سازی پیچیده سطح انجام می‌شود.
• استفاده در محل:  سختی‌سنج‌های پرتابل راکول امکان اندازه‌گیری در محیط‌های صنعتی و محل‌های کاری مختلف را فراهم می‌کنند.

سختی‌سنج پرتابل برینل (Brinell Portable Hardness Tester):

اصول کار: سختی‌سنج برینل از یک فرورونده کروی شکل (معمولاً از جنس کاربید تنگستن) استفاده می‌کند که تحت بار مشخص به سطح ماده فشار داده می‌شود. سپس قطر اثر فرورفتگی روی سطح ماده اندازه‌گیری و از آن برای محاسبه سختی استفاده می‌شود.

1. اعمال بار:  یک بار ثابت (معمولاً 500 تا 3000 کیلوگرم) به فرورونده کروی اعمال می‌شود.
2. ایجاد فرورفتگی:  فرورونده به مدت زمان مشخصی تحت فشار باقی می‌ماند تا یک فرورفتگی روی سطح ماده ایجاد شود.
3. اندازه‌گیری قطر فرورفتگی:  قطر فرورفتگی ایجاد شده روی سطح ماده اندازه‌گیری می‌شود.
4. محاسبه سختی:  سختی برینل بر اساس نسبت نیروی اعمال‌شده به مساحت سطح فرورفتگی محاسبه می‌شود و به عنوان HBW (Hardness Brinell with Tungsten Carbide Ball)  نشان داده می‌شود.

 

ویژگی‌ها و مزایا:

• اندازه‌گیری برای مواد نرم‌: روش برینل برای اندازه‌گیری سختی مواد نرم‌تر مانند فلزات غیرآهنی و برخی آلیاژها مناسب است.
• تکرارپذیری و دقت: این روش به دلیل استفاده از یک فرورونده با قطر بزرگ، نتایج تکرارپذیری بالایی دارد.

 

مقایسه و کاربردها:

• راکول: به دلیل سرعت بالا و سادگی عملیات، برای اندازه‌گیری سختی قطعات تولیدی در خطوط تولید و کنترل کیفیت مناسب است. همچنین این روش برای اندازه‌گیری سختی مواد سخت‌تر مانند فولادها و چدن‌ها کاربرد بیشتری دارد.
• برینل: بیشتر برای اندازه‌گیری سختی مواد نرم‌تر مانند فلزات غیرآهنی، آلومینیوم، برنج و مس استفاده می‌شود و به دلیل سطح بزرگتر فرورفتگی، برای مواد با ساختار غیریکنواخت مناسب‌تر است.

 

کاربردهای معمول:

• صنایع فلزی و ماشین‌سازی: برای ارزیابی سختی قطعات تولید شده و اطمینان از کیفیت آنها.
• صنایع خودروسازی: برای کنترل کیفیت قطعات موتور و سایر قطعات مهم.
• بازرسی‌های میدانی: برای اندازه‌گیری سختی سازه‌ها و قطعات بزرگ که حمل آنها به آزمایشگاه امکان‌پذیر نیست.

 

شرکت زنگ آزمون آماده مشاوره و فروش انواع سختی سنج پرتابل در ایران می باشد. جهت خرید سختی سنج پرتابل با این شرکت تماس حاصل فرمایید.